Wesele, które zainspirowało Wyspiańskiego

W lecie 1890 r. krakowski artysta i szlachcic Włodzimierz Tetmajer pojął za żonę wiejską dziewczynę o imieniu Anna Mikołajczykówna. Za ten związek został wydziedziczony przez swego ojca, a samo wydarzenie stało się szeroko komentowanym skandalem towarzyskim w Krakowie. Pomimo tego kontrowersyjnego początku, późniejszy Gospodarz z „Wesela” prowadził szczęśliwe życie w Bronowicach ze swoją żoną. Jego chatę często odwiedzali przyjaciele-artysty, w tym poeta Lucjan Rydel, który w 1900 r. postanowił połączyć się węzłem małżeńskim z najmłodszą siostrą Anny Tetmajerowej, Jadwigą.

Ślub Lucjana Rydla z Jadwigą Mikołajczykówną, córką gospodarza z Bronowic, który miał miejsce 20 listopada 1900 r., stał się centralnym motywem dramatu „Wesele” napisanego przez Stanisława Wyspiańskiego, jednego z gości weselnych. To wydarzenie wzbudziło kontrowersje. Po ceremonii, w 1901 r., para zamieszkała w dworku w podkrakowskiej wsi Tonie, obecnie znajdującym się przy ul. Kaczorówka 10. Podczas pobytu tam Lucjan Rydel zakładał czytelnie, prowadził wykłady i organizował ludowe przedstawienia.